EU-verordening zet ontwikkeling en beschikbaarheid gewasbescherming op scherp

Er moet nog veel werk verzet worden wil de land- en tuinbouw in 2030 met de helft minder gewasbeschermingsmiddelen toe kunnen. Het verdwijnen van chemische middelen kan in sommige gevallen betekent dat teelten opnieuw ontworpen moeten worden. Datagedreven precisietechnologie is één van de oplossingsrichtingen.

Dit bleek tijdens de Innovation MeetUp ‘The Future of Crop Protection’ van Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U), dinsdag 1 november bij het World Horti Center in Naaldwijk. De meetup was georganiseerd om de effecten in kaart te brengen van de EU Verordening duurzaam gebruik gewasmiddelen (Sustainable Use Regulation, SUR). Deze stelt onder andere dat in 2030 het gebruik van chemische gewasbescherming en het gebruik van de meest gevaarlijke pesticiden in Europa met de helft verminderd moeten zijn.

Zie hier de reactie van LTO Nederland op de Europese consultatie van de verordening.

De verordening plaatst de land- en tuinbouw daarmee voor een grote uitdaging. Nieuwe technologieën moeten het gebruik van pesticiden verminderen, zonder dat dit ten koste gaat van de gewasopbrengsten. Volgens Toby Bruce (foto), hoogleraar chemische ecologie van insecten aan Keele University, is hiervoor een groene revolutie nodig, "gericht op ecologische intensivering van de teeltsystemen.”

Drievoudige uitdaging

Vanuit de techniek werden verschillende oplossingsrichtingen aangedragen. Karel Bolckmans, Chief Technology Officer bij Biobest Group, zoomde in op het belang van big data en precisielandbouw. De sleutel ligt volgens hem in datagedreven precisietechnologie, waarmee het mogelijk is om plaagpopulaties te bestrijden met minimale inputs. Duurzaamheidsmanager Christy van Beek bij Bayer Crop Science betoogde dat de landbouw voor een drievoudige uitdaging staat: voldoende voedsel produceren voor een groeiende wereldbevolking, het tegengaan van de effecten van klimaatverandering, én het verminderen van de gevolgen voor milieu. Volgens Peter Knippels , specialist Plantgezondheid bij LTO, moet de sector nog meer programmatisch te werk gaan bij het prioriteren van onderzoeksvragen om tot oplossingen te komen.

Hindernissen

Tijdens de paneldiscussie gingen sprekers en aanwezige in gesprek over de hindernissen die de gewasbescherming van de toekomst in de weg staan en werd er gekeken naar wat er gedaan kan worden om deze belemmeringen weg te nemen. De sprekers waren het erover eens dat de taak die voor ligt, niet makkelijke is. Nederland is gespecialiseerd in het telen van een groot aantal verschillende gewassen en die gewassen worden blootgesteld aan een groot aantal verschillende ziekten, plagen en onkruiden. Vermindering van het aantal actieve stoffen dat voor de teler beschikbaar is, zal de aanpak van deze ziekten, plagen en onkruiden moeilijker maken. Van Beek: "We hebben ook in de toekomst een breed scala aan oplossingen nodig voor een breed scala aan problemen".

Herontwerp teeltsystemen

Overeenstemming was er over de noodzaak tot herontwerp van teeltsystemen. Het kokmt daarbij niet simpelweg aan op het vervangen van een bepaald chemische bestrijdingsmiddel door een andere techniek, maar veeleer op het aan een leggen van verschillende stukjes van de puzzel. Knippels gaf aan dat er meer transitiepaden nodig zijn, naast het intensieve productiesysteem dat we nu kennen. Dat betekent volgens Knippels terug naar de 'tekentafel' met een focus op onderzoek.

Richard Harrison, algemeen directeur Plant Sciences Group bij WUR, benadrukte dat voor onderzoek de synthese van oplossingen minstens even belangrijk is als de zoektocht naar innovaties. De overheid staat voor de taak om een afweging te maken van de belangen van landbouw en maatschappij. Waar de eerste de risico’s van innovaties zoveel mogelijk wil beperken, vraagt de samenleving om strenge voorschriften die de veiligheid waarborgen. “Het vinden van de juiste balans is een taak voor de overheid.” 

Vertrouwen in de toekomst

Meer investeren in onderzoek en innovatie is hard nodig, willen we de doelen van de Europese Commissie bereiken. Volkens Jaap Bond, boegbeeld van Topsector T&U, is een versnelling noodzakelijk. Tegelijk gaf hij aan vertrouwen te hebben in de afloop. “We hebben gelukkig het instrument van de Topsector dat ons daarbij kan helpen. We hebben een goed samenwerkingsklimaat en een sector waar we trots op mogen zijn.” Ook de aanwezigen bij de meetup hebben vertrouwen in de afloop, zo bleek uit een enquête onder hen: ruim 75% van de deelnemers ziet de EU-verordening als een stimulans voor innovatie en een kans voor Nederland.

Doorkijkjes naar de toekomst

Een aantal innovatieve bedrijven presenteerde zich op het startupplein en gaven hier alvast een paar doorkijkjes naar de toekomst. AgriData Innovations ontwikkelt nieuwe benaderingen voor datagestuurd kasbeheer, monitoring met camerasystemen en software voor gegevensanalyse. Startup Blomitec werkt aan verbering van het microbioom, wat resulteert in sterkere planten die  minder pesticiden en meststoffen nodig hebben.