“Op papier klinkt het vaak goed: samenwerken. Natúúrlijk willen we dat. Samen heb je meer slagkracht, samen kom je verder – dat weten we heus. Zo eenvoudig is de praktijk echter niet altijd. Zeker niet als er zo’n dertig partijen betrokken zijn en er een behoorlijke projectadministratie ligt te wachten. En dan heb ik het nog niet eens over het overbruggen van de verschillen tussen ondernemers, kennisinstellingen en onderwijs. Ieder heeft zijn eigen taal en eigen tempo en de kunst is om dit alles bij elkaar te brengen. Juist daarom heb ik met veel plezier en bewondering gekeken naar hoe we stap voor stap de samenwerking zodanig hebben ingericht dat het voor iedereen meerwaarde had.

Binnen de kaders van het project hebben we gezien dat er ruimte was om verder te kijken dan de bekende weg. Zo was er de kruisbestuiving tussen bloembollenkwekers en de akkerbouwers, die samen optrokken met hun vragen rondom groenbemesters. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor inhoudsstoffen: er was voldoende gelegenheid om van elkaar te leren, terwijl deelnemers wel hun eigen weg bleven volgen. En de bezoeken van telers aan de Amsterdam Green Campus hebben zowel de wetenschappers als de deelnemers veel inzicht gebracht.

Is er dan niets dat misschien beter had gekund? Zéker wel. Maar dat is dan vooral gebaseerd op het succes van het project: liever hadden we nóg langer doorgegaan (hoewel we het traject wel met een jaar hebben weten te verlengen!), liever hadden we nóg meer vraagstukken uitgewerkt en liever hadden we nóg meer partijen mee laten doen. Voor nu ben ik in elk geval ontzettend trots op het feit dat we met z’n allen de eindstreep hebben gehaald – vooral omdat ik weet dat de meesten niet lang naar die streep kijken: zij hebben hun blik alweer ver op de horizon gericht. En als we dat samen blijven doen, komen we vanzelf weer tot nieuwe mijlpalen.”

Jeroen Noot
Programmamanager Greenport NHN

Ter afsluiting van het project is een deel van de ervaringen en verhalen gebundeld in een magazine. In de pdf-versie hieronder kun je alles nog eens op je gemak nalezen.