Peter Wynia werkt als adviseur bij AeroVision in Amersfoort. Zijn expertise ligt op het gebied van databeheer en -toepassing in grondgebonden activiteiten. “Eenvoudig gezegd geef ik opdrachtgevers advies over hoe je data slim en verantwoord inzet, ter ondersteuning van uitvoerende taken en soms ook voor beleidsvorming. In die rol ben ik onder meer betrokken bij de Hollandse Datalinie, een landelijk innovatieproject dat zich richt op het stimuleren van datagebruik in de landbouwsector. Zo willen we dat agrarische ondernemers gemakkelijk en veilig kunnen bepalen met welke ketenpartners zij specifieke data delen. Via dit project kwam ik in contact met Greenport NHN.”
Meer structuur
Dat AI, robotisering en precisielandbouw de manier van werken voor agrariërs ingrijpend gaan veranderen, staat vast. Het is daarom van belang dat de sector gestructureerd met data aan de slag gaat, weet Wynia. “Op sommige punten lopen ondernemers in Noord-Holland Noord voorop. Zo is er al een smart farming-netwerk waar ervaringen worden uitgewisseld. Maar uit veel initiatieven blijkt dat het beheer en de uitwisseling van data een knelpunt is. Ondernemers hebben het gevoel dat ze geen grip hebben op wat er met hun gegevens gebeurt. Wie hebben toegang tot de data? Wat doen ze ermee? Kunnen data ook tegen hen worden gebruikt? Zorgen die enerzijds te maken hebben met vertrouwen en de verschillende belangen en anderzijds met onbekendheid.’

Geen toekomstmuziek
Voor agrifood ondernemers zijn er allerlei praktische toepassingen te bedenken waarbij het juiste gebruik van data voor een efficiëntere bedrijfsvoering zorgt. “Landbouwers moeten bijvoorbeeld steeds meer meten. Zo moeten ze kunnen aantonen hoe ze gewassen of zuivelproducten produceren – vanwege de voedselveiligheid of om in aanmerking te komen voor vergoedingen en subsidies. Ook precisielandbouw is in opkomst. Stel, een aardappelteler wil graag weten waar en wanneer hij bepaalde middelen moet toepassen voor de hoogste opbrengst. Hij kan dan zijn intelligente landbouwmachine programmeren om die middelen optimaal over het land te verdelen. Die gegevens kan de teler weer aanleveren bij de verwerkende industrie of subsidieverstrekker.’
Ook de vergrijzende arbeidsmarkt maakt het voor de agrarische sector broodnodig om slimmer te gaat werken, vervolgt Wynia. “De komende jaren zullen er minder mensen beschikbaar zijn en gaan machines een groter deel van het werk uitvoeren. Kortom, data gaat op alle mogelijke manieren een rol spelen in de sector. Dat is geen toekomstmuziek; het gebeurt nu al.”
Knelpunten en kansen
Om ondernemers te stimuleren het potentieel van data te benutten, wil Greenport NHN eerst weten wat de knelpunten en de kansen zijn. Om dit scherp te krijgen gaat Wynia een serie interviews houden met boeren en tuinders, maar ook vertegenwoordigers van de verwerkende industrie, toeleveranciers en onderwijsinstellingen. “Wat moeten er concreet gebeuren om datatoepassing te verbeteren en drempels weg te nemen? Daar heb ik natuurlijk wel een idee over, want de situatie in Noord-Holland Noord is niet uniek. Maar ik hoor graag van de betrokkenen zelf wat hun ideeën zijn.”
Op basis van de verhalen die hij ophaalt uit diverse geledingen in de keten, komt Wynia met een plan van aanpak en een advies voor hoe we de toepassing van data in agrifood in de regio kunnen stimuleren. “Mijn bevindingen zal ik presenteren aan vertegenwoordigers van bedrijfsleven, overheid en onderwijs. Naar verwachting zal dat ergens in het begin van de zomer zijn.”