Wie aan de slag wil met waterstof betreedt een complex en voor veel ondernemers onbekend terrein. Aldert Kluft die als vergunningverlener bij Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) nauw betrokken was bij de totstandkoming van de Q&A waterstof: “Bij een aanvraag heb je te maken met uiteenlopende omgevingsfactoren, denk aan ruimte, geluid, veiligheid, natuur, luchtkwaliteit, eventuele afvalstoffen en ga zo maar door. Grote partijen als Shell en Vattenfall schakelen hier vaak een adviesbureau voor in. Die weet precies welke informatie nodig is en welke wegen ze moeten bewandelen. Maar als je alles zelf moet uitzoeken, is het een stuk lastiger.”

Kleinschalige initiatieven

De Q&A kwam tot stand met input van vier regionale omgevingsdiensten (Noordzeekanaalgebied, IJmond, Noord-Holland Noord en Flevoland) en Fieldlab Waterstof in Agri. Kevin Schaap, eveneens van OD NZKG, merkt op dat de Q&A niet alleen is ontwikkeld voor de agrarische sector, ook andere sectoren kunnen er hun voordeel mee doen. “Maar we richten ons wel specifiek op ondernemers in Noord-Holland met kleinschalige initiatieven. Denk aan een agrariër met een windmolen die zijn energie wil opslaan als waterstof.”

De Q&A moet voorkomen dat goede ideeën vroegtijdig stranden of onnodig moeizaam van de grond komen. Een veel voorkomende fout die ondernemers maken, is dat ze vooroverleg plegen met de eigen gemeente. “Dit terwijl de provincie het bevoegd gezag is. Dat zijn onnodige stappen die het hele proces vertragen,” weet Kluft. Een degelijke voorbereiding is cruciaal voor een goede kans van slagen, benadrukken hij en Schaap. “Als ondernemers het proces onvoorbereid instappen, leidt dat vaak tot langdurige processen of een onvolledige aanvraag. Er is zelfs risico dat de aanvraag buiten behandeling wordt gesteld.”

Soepel uit de startblokken

Schaap ziet de interesse in waterstof de laatste tijd toenemen. Ook in de agrarische sector zien ondernemers steeds meer kansen om met waterstof te starten. ”Toevallig ben ik recent bezig geweest met een initiatief in Flevoland. Enkele boeren willen elektrolysers inzetten om zon- of windenergie om te zetten naar waterstof en een nuttige bestemming te geven door de waterstof aan een tank te koppelen en voor eigen voertuigen te gebruiken.” Kluft vult aan “Met praktische adviezen willen we dit soort initiatieven op weg helpen.”

Om ondernemers soepel uit de startblokken te helpen, biedt het Q&A-document alle basisinformatie en veel verwijzingen. “Natuurlijk is elk waterstofinitiatief weer net even anders. Daarom kijken we samen met ondernemers wat er in een specifieke situatie nodig is. Hoe lang een vergunningsaanvraag duurt? Dat is sterk afhankelijk van het soort vergunning en de milieu-impact. Als je waterstof wilt produceren en vergunning plichtig bent, kom je automatisch in een uitgebreide procedure terecht. Daar staan zes maanden voor.”

Juiste routes bewandelen

De Q&A is een dynamisch document dat voortdurend zal worden geüpdatet. Dat is nodig ook, want de overheid is volop bezig met het finetunen van de wet- en regelgeving. Dat zorgt voor uitdagingen. Waar we over vijf jaar staan met waterstof, vindt Kluft dan ook lastig te voorspellen. “We hopen dat ondernemers met kleinere waterstofinitiatieven dan in ieder geval de juiste routes weten te bewandelen. Als het gaat om initiatieven op grote schaal is de houding nog afwachtend. De complete driehoek van producenten, afnemers en de infrastructuur moet tegelijk een verandering doormaken. Dat kost tijd. De energietransitie is een veelomvattend proces dat in stapjes gaat plaatsvinden.”

De tien belangrijkste vragen over waterstofinitiatieven vind je onderaan deze webpagina. Het complete Q&A-document vind je aan de rechterkant van deze pagina en kun je downloaden via de knop hieronder.