Waterkringloopsluiting in tulpenbroeierij noodzakelijk

De glastuinbouwsector staat voor een aantal forse opgaven rondom de waterhuishouding. Dit geldt ook voor de tulpenbroeierij. Al in 2018 moet voldaan worden aan de eisen voor de lozing van gewasbeschermingsmiddelen. In de periode tot 2027 moet de lozing van stikstof en fosfaat tot 0 worden teruggebracht. 

In het project 'Waterkringloop in de tulpenbroeierij' van GreenPort NHN is onderzocht hoe de telers hier optimaal aan kunnen voldoen. 

Samenwerking tulpenbroeiers

Zes tulpenbroeiers uit West Friesland hebben de handen ineen geslagen en hebben vooruitlopend op de wetgeving laten onderzoeken hoe zij hun watersysteem kunnen inrichten om aan de eisen te voldoen en daarbij een optimale waterkwaliteit te garanderen. Proeftuin Zwaagdijk, TNO en Wageningen UR Glastuinbouw hebben de systemen in kaart gebracht en de effectiviteit van de systemen beoordeeld. Het uitgangspunt dat ze daarbij nastreefden was een gesloten watersysteem, zonder lozing op het oppervlaktewater of riool. Tijdens het seminar waterzuivering op de Vaktentoonstelling bij Proeftuin Zwaagdijk zijn de resultaten gepresenteerd aan vakgenoten en belangstellenden.

Kwaliteit water voor een goede teelt

Met het sluiten van het watersysteem neemt het belang van een goede waterkwaliteit toe. Het water wordt meermalen gebruikt en eventuele verontreinigingen (schimmels, virussen, et cetera) moeten verwijderd worden om de kwaliteit van de teelt optimaal te houden. Ook in niet (100%) gesloten systemen is het van belang de waterkwaliteit optimaal te houden: een goede voedingsbodem leidt tot een goed gewas. Een goede ontsmetting van het water is hierbij essentieel.

Zuivering gewasbeschermingsmiddelen

In de tulpenbroeierij wordt in de praktijk geen gewasbeschermingsmiddelen gebruikt. Desondanks moet het lozingswater (op riool of oppervlaktewater) voldoen aan de eisen. Dit betekent dat op 1 januari 2018 goedgekeurde zuiveringsapparatuur geïnstalleerd moet zijn op de bedrijven. Via www.glastuinbouwwaterproof.nl wordt de lijst met goedgekeurde apparatuur gepubliceerd. In februari 2016 waren er nog geen goedgekeurde systemen, omdat de keuring nog moet plaatsvinden.

Stikstoflozing beperken

Tot 2027 wordt het toegestane stikstofgehalte in het lozingswater afgebouwd tot 0. Per gewas is vastgesteld hoeveel kg stikstof per hectare (glas) er geloosd mag worden. Er zijn op dit moment geen methoden beschikbaar voor het verwijderen van stikstof uit het water. Dit betekent dat de sluiting van het watersysteem noodzakelijk wordt. Uit het onderzoek van Proeftuin Zwaagdijk, TNO en Wageningen UR Glastuinbouw blijkt dat het watersysteem goed te sluiten is, zonder kwaliteitsverlies voor de teelt. Wel is het van groot belang om het watersysteem goed in kaart te brengen en ook oog te hebben voor onverwachte lozingspunten. Spoelwater van filtersystemen (nodig om de filtersystemen te reinigen) is hierbij bijvoorbeeld een aandachtspunt.

Voorfiltratie en ontsmetting

Water in de tulpenbroeierij raakt gedurende de teelt verontreinigd met organische materialen en ook schimmels, virussen en andere ongewenste elementen kunnen in het water terecht komen. In het systeem is het belangrijk om eerst een voorfiltratie toe te passen die de grove delen uit het water verwijderd. Na de voorfiltratie kan met ontsmettingstechnieken de virussen, schimmels verwijderd worden. Met onvoldoende voorfiltratie wordt de werking van de ontsmettingstechnieken ongedaan gemaakt, omdat deze eerst reageren op de grove delen (wortelresten, grond, etc). 
 
Er zijn verschillende voorfiltratie- en ontsmettingstechnieken op de markt. TNO en Wageningen UR Glastuinbouw hebben in kaart gebracht wat de werking van deze systemen is op diverse verontreinigingen. Door een juiste toepassing van de technieken kan de kwaliteit van het water optimaal gehouden worden voor de tulpenteelt.

Factsheet

De bevindingen van het onderzoek van Proeftuin Zwaagdijk, TNO en Wageningen UR Glastuinbouw zijn samengevat in de factsheet Waterkringloopsluiting Broeierij. De presentatie vindt u onderaan bij de downloads.