Agrarisch ondernemers in de Kop van Noord-Holland zijn erg actief met het investeren in hernieuwbare energie, maar stuiten steeds vaker op de grenzen van het elektriciteitsnetwerk. Netcongestie (filevorming op het elektriciteitsnet) belemmert niet alleen de groeimogelijkheden van bedrijven, het zet ook een rem op de verdere verduurzaming van het energieverbruik van honderden boerenbedrijven.
LTO Noord, Greenport NHN, infra-specialist Firan en adviesbureau Qirion Energy Consulting (beide onderdeel van Alliander) hebben het initiatief genomen voor een pilotproject dat moet uitwijzen of cable pooling een oplossing kan bieden. Cable pooling wil zeggen dat een windmolen en een nabijgelegen zon-op-dak-installatie op één netaansluiting worden aangesloten. Naast dat de capaciteit van de elektriciteitskabel beter wordt benut, gaat er minder energie verloren en wordt de energievoorziening stabieler. Ook is voor de ontwikkeling van zonne- en windmolenparken geen netverzwaring nodig.
Met de pilot willen de initiatiefnemers uitvinden of cable pooling een oplossing kan bieden voor netcongestie, waardoor er ruimte ontstaat op het elektriciteitsnet om versneld meer zon-op-dak-installaties te ontwikkelen. Voor het project zijn negen agrarisch ondernemers uitgenodigd uit de Wieringermeer. Al deze ondernemers hebben hun bedrijf in de nabijheid staan van een windmolen èn wekken energie op met zonnepanelen op het dak.
Bij voldoende aansluitcapaciteit hebben de negen agrarische bedrijven in het project ruimte beschikbaar voor de plaatsing van nog eens zevenduizend zonnepanelen.
Uit de berekeningen die zijn gemaakt voor de negen betrokken agrarische ondernemingen blijkt dat de aansluitcapaciteit voldoende ruimte laat voor ruim 725 KW aan extra zonnepanelen. Dit zonder noodzaak van uitbreiding van het bestaande elektriciteitsnet. Door nieuwe projecten toe te staan, kunnen bedrijven meer vermogen realiseren. Het vermogen aan wind moet minimaal gelijk zijn aan het te installeren vermogen aan zon. In het geval van de Wieringerwaard is dat 1,6 MW.
Voor een virtuele koppeling zijn diverse regelaars en meters nodig. De investeringen hiervoor bedraagt per locatie grofweg € 7.500. Een volledige systeem begroten we op ongeveer € 20.000. Onderhoudskosten van de virtuele koppeling bedragen € 250 per locatie en € 2.000 voor het volledige systeem. De terugverdientijd per locatie ligt tussen 10 en 12 jaar (op basis van de gemiddelde energieprijzen van 2021 en een gangbare business case.)
De volgende stap is testen van het concept in de praktijk. Omdat volgens de wet deze manier van werken (nog) niet toegestaan, zijn we hier afhankelijk van eventuele gedoogsteun van Liander.
>Lees ook: Cable pooling 2.0: netcongestie tegengaan met een virtueel lokaal energiesysteem
Bedrijven die gezamenlijk stroom willen delen of overtollige zonnestroom willen opslaan, kunnen daarvoor subsidie krijgen. Binnen de regeling Kansen voor West III is € 5,25 miljoen te vergeven. Per project is maximaal € 600.000 beschikbaar. Aanvragen kan hier.
