Op initiatief van de Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit (PARK) en als onderdeel van De Kop Werkt! / ‘Ruimte voor Vraag, Vraag naar Ruimte’ is in 2013 de dynamiek op de agrarische erven in de Kop onderzocht. Hierbij is in beeld gebracht wat de kansen zijn voor het versterken van de ruimtelijke kwaliteit in het agrarisch cultuurlandschap. De erven zijn gezichtsbepalend in het open landschap van de polders van de Kop. De plaatsing van de gebouwen, de beplanting, de logistiek op het erf, de toegangswegen en de manier waarop de erven aan het landschap zijn verankerd springen in het oog. Ze vormen het visitekaartje en de etalage van wat zich op het erf afspeelt.
In het verlengde hiervan is de Initiatiefgroep Erfkwaliteit opgericht, waarin de Provincie Noord-Holland, de gemeenten Hollands Kroon, Den Helder, Texel en Schagen, LTO Noord, Greenport NHN en Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord met elkaar samenwerken. Zij gaven vorm en inhoud aan erfpilots door het instellen van een Team Erfkwaliteit. Dit team biedt hulp bij de plannen voor de erven in de Kop zoals die door ondernemers worden ontwikkeld. De pilots wordt aangestuurd en begeleid door de Initiatiefgroep. Uitgangspunt hierbij is dat advies, maatwerk en ondersteuning bij de initiatiefnemer welkom zijn.
Het Team Erfkwaliteit bestaat uit een architect, een landschapsarchitect en een vertegenwoordiger van de gemeente waarin de case aan de orde is, die proces en inhoud aan elkaar koppelt. Het trio staat de initiatiefnemer van een plan voor een verandering van een erf of de bebouwing erop op twee sleutelmomenten ter zijde:
De initiatiefnemer en Team Erfkwaliteit werken samen op basis van vrijwilligheid en het advies is onafhankelijk. Aan de adviezen zijn voor de duur van een project (één jaar) geen kosten verbonden voor de initiatiefnemer. Dit zorgt voor een zo laag mogelijke drempel voor het inwinnen van adviezen. De adviezen bevatten geen uitgewerkt ontwerp, maar benoemen principes en schetsen de kaders, op basis waarvan de initiatiefnemer en de door hem/haar ingeschakelde ontwerper tot een uitgewerkt plan kunnen komen.
Het advies kan betrekking hebben op zowel de architectuur van de bebouwing als het plaatsen van de bouwvolumes op het erf, de logistiek op het erf, de erfbeplanting de inpassing van het erf in het beeld van lanen en vaarten. Het advies is locatiespecifiek en dient om een zo goed mogelijke landschappelijke inrichting en inpassing te bewerkstelligen.
Voor dit project werden in totaal tien voorstellen uitgewerkt en besproken voor aanpassingen agrarische erven in de regio. De resultaten zijn vastgelegd in een rijk geïllustreerd magazine met beschrijvingen van tien casussen en interviews met deelnemers en andere betrokkenen.
Het magazine blikt terug op het werk dat Team Erfkwaliteit de afgelopen jaren heeft verzet. In het magazine worden de tien casussen uitgewerkt, compleet met werktekeningen en foto's. Ook staan er interviews in met onder andere agrariërs, vertegenwoordigers van lokale overheid en de landschapsarchitect.
Het eerste exemplaar werd op woensdag 20 april 2022 overhandigd aan Theo Meskers, wethouder EZ van Holland Kroon. (Zie download onder deze pagina). Daarnaast werd een afrondende discussie georganiseerd rond de vraag: hoe levert investeren in erfkwaliteit rendement op?
In een live stream van NHNEXT, het online platform van het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord, gingen betrokken partijen onder leiding van gespreksleider Jeroen Noot (GreenportNHN) dieper in op hun ervaringen met met het project erfkwaliteit. De stream kun je hiernaast terugkijken.
