Algemene bevindingen

•    De opwek van waterstof op het bedrijf is in meeste gevallen (nog) niet rendabel.
•    Toepassing van waterstof is het meest interessant als brandstof en energiedrager voor tractoren en beregeningsinstallaties. 
•    Transport van de producten wordt in het algemeen gedaan door gespecialiseerde bedrijven. Waterstof is hiervoor wel interessant, maar binnen de context van het boerenbedrijf op dit moment nog niet toepasbaar.
•    Waterstof is beperkt beschikbaar, voornamelijk in de vorm van 'grijze' waterstof (niet opgewekt met duurzame energie). Voor teopassing in tractoren en vrachtwagens is de prijs kan nog niet concurreren met diesel. De verwachting is dat de prijs de komende jaren zal dalen en dat blauwe en groene waterstof meer algemeen beschikbaar komen. Vanwege de milieuvoordelen is inzet van waterstof alleen interessant als dit blauwe en liefst groene waterstof betreft.
•    In de agrosector wordt relatief veel diesel gebruikt voor de aandrijving van beregeningsinstallaties, met name in de bloembollensector. Waterstof biedt hier een duurzaam en interessant alternatief.

Waterstof infrastructuur

•    Er is nog geen leveringsinfrastructuur voor waterstof in Nederland. Slechts op een beperkt aantal locaties is het mogelijk om waterstof te tanken.
•    De ontwikkeling van de infrastructuur verloopt moeizaam. Door het gebrek aan aanbod, is er beperkt vraag en omgekeerd. De ontwikkeling van een waterstofeconomie moet bij voorkeur worden opgepakt binnen een ketenbenadering.
•    Voor telers en boeren is het van belang dat de tractor snel getankt kan worden. Zij hebben nu op het erf een dieseltank staan. Voor de levering van waterstof moet hiervoor een oplossing gevonden worden. In de regio Kop van Noord-Holland wordt onderzocht of de levering van waterstof via een milk-run principe werkbaar is.
•    Veiligheid is een aandachtspunt bij opslag en gebruik van waterstof op het boerenerf
•    Er is nog geen standaard voor de waterstoftanks op tractoren en vrachtwagens.  

Toepassing waterstof bij tractoren en mobiele werktuigen

•    Waterstof is een goed alternatief voor diesel. Elektrificatie van tractoren met accu’s is geen haalbaar alternatief vanwege het hoge gewicht, de beperkte capaciteit en lange laadduur van de accu's. Het gewicht van de tractor mag niet te hoog worden, omdat dit de kwaliteit van de bodem ernstig aantast door verdichting.
•    Het aanbod van waterstof aangedreven tractoren is (in 2021) zeer beperkt: New Holland levert een dual-fuel tractor die zowel op diesel als waterstof kan rijden. H2-Trac levert een elektrische tractor met een brandstofcel die waterstof omzet in elektriciteit.
•    Waterstof tractoren zijn innovatief en (vooralsnog) duurder dan reguliere tractoren. Financiering is een aandachtspunt.
•    Afgezien van een onkruidbrander op waterstof zijn er geen waterstof aangedreven werktuigen voor de agrarische sector beschikbaar (in 2021). De toepassing van waterstof voor beregeningsinstallaties wordt wel als kansrijk gezien.
•    Het onderhoud van de waterstoftractoren (en werktuigen) vraagt specifieke vaardigheden. Hiervoor is nog geen personeel beschikbaar (opleidingsvraag)
•    Voor de agrarische sector vertaalt een overstap naar waterstofaandrijving zich nog niet in een hogere opbrengst. In de bouwsector is wel een beweging te zien, waarbij CO2 en stikstofvrije machines voordeel opleveren voor bedrijven bij het verkrijgen van opdrachten. Deze sector kan de ontwikkeling van machines mogelijk versnellen.
•    Agrarisch ondernemers hebben (in het algemeen) een voorkeur voor machines in eigendom.
•    Door het innovatieve karakter van de waterstof tractor is er nog geen inzicht in de totale investering en operationele kosten. De verwachting is dat onderhoudskosten kunnen afnemen (bij combinatie waterstof-elektrisch). Doordat waterstof nog relatief duur is is er voorlopig geen voordeel te verwachten ten opzichte van diesel. 

Toepassing waterstof in de logistiek 

•    Waterstof is goed toepasbaar voor vrachtwagens
•    Er is nog geen landelijk netwerk van waterstof tankstations.
•    Waterstof trucks zijn innovatief en (voorlopig) duurder dan reguliere trucks.
•    Transportondernemers hebben in het algemeen een voorkeur voor machines in lease. 
•    Onderhoud van waterstof vrachtwagens vraagt specifieke vaardigheden. Hiervoor is nog geen personeel beschikbaar (opleidingsvraag)
•    Een verbod op het rijden met dieselvrachtwagens in (grote) steden versterkt de vraag naar alternatieve brandstoffen
•    Waterstof is in gebruik (voorlopig) duurder dan diesel.